Koncepcja Pięciu Elementów (Five Elements, Wuxing 五行) jest bardzo mocno zakorzeniona w tradycji Wschodu.
ZIEMIA - METAL - WODA - DREWNO - OGIEŃ
Przemiana tych elementów, jeden w drugi, ich współdziałanie, to wspaniałe narzędzie do opisu rzeczywistości. To jak specjalistyczny język, który upraszcza i precyzuje komunikację.
Jak każdy specjalistyczny język, jest jednak mało czytelny dla osób spoza tej specjalności.
Postaram się przybliżyć koncepcję Pięciu elementów w sztuce I Liq Chuan.
Zobacz kolejne elementy
Większość sztuk walki widzi 5 elementów w sposób bardzo ezoteryczny np. ogień jest bardzo ekspresyjny, ziemia to stabilność itp.
Ja jednak będę się poruszał w ramach I Liq Chuan, sztuki walki, która kładzie najwyższy nacisk na uważność, świadomość szczegółów.
Na początek, tradycyjne przyporządkowanie elementów do organów ciała. Jak później zobaczysz, ma to istotne znaczenie w praktyce sztuki.
Musisz wiedzieć, że każdy element ma dwie fazy, które można określić jako obronną (pierwsza z nich) i atakująca (druga), co widać w zestawieniu.
Każdy z elementów ma też swoją płaszczyznę lub płaszczyzny działania.
Każdy element jest opisany w według następującego schematu
PIERWSZA FAZA
- Element – co robi
– organ
– płaszczyzna
DRUGA FAZA
- Element – co robi
– organ
– płaszczyzna
- Ziemia – utrzymuje
– żołądek
– horyzontalna - Ziemia – kołysze, trzęsie się
– śledziona
– frontalna
- Metal – rozdziela
– płuca
– frontalna - Metal – sieka, tnie
– jelito grube
– sagitalna
- Woda – opada
– pęcherz moczowy
– sagitalna - Woda – wznosi się
– nerki
– frontalna
- Drewno – kompresuje, ściąga
– wątroba
– horyzontalna - Drewno – przebija, penetruje
– pęcherzyk żółciowy
– sagitalna
- Ogień – nakrywa
– jelito cienkie
– frontalna - Ogień – rozciera, wiruje
– serce
– horyzontalna
Fazy objawiają swoja siłę dopiero wtedy, kiedy są skonfrontowane z partnerem (przeciwnikiem). W takiej sytuacji, faza obronna jednego elementu, kontroluje atak partnera podczas jego fazy atakującej.
Przykładowo, atak metalu czyli uderzenie w płaszczyźnie sagitalnej, jest kontrolowane przez fazę obronną ognia czyli nakrycie. W ten sposób elementy się przenikają i uzupełniają tworząc swoisty taniec przeplatającej się energii.
Warto też zauważyć, że 5 Elementów ma dwa odmienne cykle przemian nazywane cyklem tworzącym i cyklem kontrolującym (czasami niszczącym).
W cyklu tworzącym
- Ziemia rodzi
- Metal (metal wydobywa się z ziemi) ten z kolei rodzi
- Wodę (rano na metalu powstaje rosa) ona rodzi
- Drewno (nawadnia drzewo) z niego powstaje
- Ogień (drewno się pali) który z kolei rodzi
- Ziemię (spalone drewno to popiół) i cykl się zamyka
W cyklu kontrolującym
- Ziemia, która pochłania (jak gąbka)
- Wodę, ta z kolei gasi
- Ogień, który topi (pali)
- Metal a on rozcina (rozdziela)
- Drewno, które ściąga (wiąże)
- Ziemię itd.
Bardzo trudno jest opisać słowami charakterystyczne cechy każdego z elementów. Jednak po ich poznaniu, komunikacja staje się o wiele łatwiejsza – zaczynamy mówić jednym językiem bez potrzeby opisywania szczegółów. To podobnie jak w tenisie. Kiedy powiesz „forhend„, to wiadomo co to jest. Nie musisz opisywać jak się to robi.
Cykle się uzupełniają. Cykl tworzący widzimy ze swojego punktu widzenia a cykl kontrolujący wymaga współ-działania partnera.
Niedługo na naszym kanale Youtube pojawi się kilka filmów opisujących koncepcję 5 Elementów w sztuce I Liq Chuan.
